(NCPLĐTO) – Trí tuệ nhân tạo (AI) đang phát triển mạnh mẽ, là nhân tố quan trọng định hình bản đồ công nghệ toàn cầu. Khi ‘cơn sốt’ AI ngày càng tăng nhiệt và chưa có dấu hiệu dừng lại, giới công nghệ đang bùng lên cuộc tranh luận: Liệu giá trịcủa thị trường AI có đang bị thổi phồng quá mức, trở thành ‘bong bóng’ có thể vỡ bất cứ lúc nào?
Ảnh minh họa. (Nguồn: Tân Hoa xã)
Thời gian qua, “cơn sốt AI” đã đẩy giá cổ phiếu của các công ty công nghệ trên thị trường chứng khoán lên mức cao kỷ lục. Hàng loạt công ty AI đang được định giá tới hàng trăm tỷ USD chỉ trong năm nay. Theo tạp chí Fortune, một số công ty thu hút dòng vốn khổng lồ chủ yếu nhờ tiềm năng tạo ra bước nhảy vọt trong đời sống kinh tế-xã hội thế giới, chứ không phải dựa trên lợi nhuận thực tế.
Bên cạnh đó, những “đại gia” trong ngành công nghệ như OpenAI, Meta, Microsoft… đang mạnh tay rót hàng trăm tỷ USD để xây dựng trung tâm dữ liệu và nghiên cứu, sản xuất chíp tiên tiến. Đây được xem là bước đi cần thiết để các doanh nghiệp không bị bỏ lại phía sau trên đường đua công nghệ khốc liệt hiện nay, cũng là yếu tố quyết định người thắng-kẻ thua trong giai đoạn phát triển tiếp theo. Tuy nhiên, nếu lợi nhuận không theo kịp kỳ vọng, khoản đầu tư khổng lồ có thể đặt doanh nghiệp trước rủi ro tài chính lớn.
Vì vậy, giới phân tích lo ngại, “bong bóng AI” đang hình thành và có thể phát nổ bất cứ lúc nào. Tốc độ tăng giá phi mã của nhóm cổ phiếu AI khiến nhiều người liên tưởng đến “bong bóng dot-com” xảy ra giai đoạn cuối thập niên 1990 đến đầu thập niên 2000. Thời điểm đó, hàng loạt cổ phiếu của các công ty công nghệ kinh doanh trên internet với tên miền “.com” tăng trưởng nóng do bị thổi phồng quá mức, sau đó đồng loạt sụp đổ chỉ trong thời gian ngắn. Sự đổ vỡ đó kéo theo làn sóng phá sản hàng loạt, đẩy nhiều người lao động vào tình trạng lao đao vì mất việc làm.
Tổng Giám đốc Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) Kristalina Georgieva cảnh báo, định giá hiện tại của cổ phiếu công nghệ đang tiến gần mức của 25 năm trước – thời điểm “bong bóng dot-com” vỡ. Nếu kịch bản cũ tái diễn, “bong bóng AI” vỡ sẽ kích hoạt cú sốc thị trường và kéo nền kinh tế trượt vào suy thoái.
Tổng Giám đốc Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) Kristalina Georgieva cảnh báo, định giá hiện tại của cổ phiếu công nghệ đang tiến gần mức của 25 năm trước – thời điểm “bong bóng dot-com” vỡ. Nếu kịch bản cũ tái diễn, “bong bóng AI” vỡ sẽ kích hoạt cú sốc thị trường và kéo nền kinh tế trượt vào suy thoái. Các nước đang phát triển có thể rơi vào tình trạng đặc biệt khó khăn. Giám đốc điều hành Tập đoàn Google Sundar Pichai cảnh báo, không doanh nghiệp nào có thể miễn nhiễm nếu kịch bản này xảy ra.
Trái với ý kiến lo ngại, nhiều chuyên gia bày tỏ lạc quan và tin tưởng vào triển vọng tăng trưởng của thị trường AI, cũng nhưlợi ích mà công nghệ này mang lại cho nền kinh tế. Theo công ty phân tích tài chính CFRA (Mỹ), khác với thời kỳ “bong bóng dot-com” khi phần lớn dòng vốn đổ vào các công ty internet non trẻ với mô hình kinh doanh thiếu minh bạch, sự lớn mạnh của các tập đoàn AI hiện nay được xây dựng trên nền tảng vững chắc. Các công ty công nghệ đã đưa trí tuệ nhân tạo từ một khái niệm xa lạ dần đi vào cuộc sống với sự ứng dụng rộng rãi trong nhà máy, bệnh viện, chính quyền.
Trái với ý kiến lo ngại, nhiều chuyên gia bày tỏ lạc quan và tin tưởng vào triển vọng tăng trưởng của thị trường AI, cũng như lợi ích mà công nghệ này mang lại cho nền kinh tế.
Những hoạt động kinh doanh cụ thể như sản xuất chíp cũng mang lại nguồn lợi nhuận khổng lồ. Đơn cử, Nvidia – nhà sản xuất chip hàng đầu của Mỹ – vừa công bố mức doanh thu ấn tượng trong quý III/2025, đạt 57 tỷ USD, tăng 62% so với mức cùng kỳ năm 2024, vượt xa kỳ vọng của Phố Wall. Được xem là thước đo đánh giá sức khỏe của toàn bộ chuỗi giá trị AI, kết quả kinh doanh của Nvidia đã phần nào xua bớt nỗi lo về “bong bóng” đang ám ảnh giới đầu tư toàn cầu.
Thị trường AI hiện tại còn sơ khai với tiềm năng phát triển rộng mở. Giáo sư Kim Sung-Soo tại Đại học Yonsei (Hàn Quốc) nhận định, trong kỷ nguyên công nghệ số, nhiều quốc gia trên thế giới đang tập trung xây dựng kết cấu hạ tầng, trung tâm dữ liệu mới. Vì vậy, trong thời gian tới, sức nóng của các công ty công nghệ sẽ không hạ nhiệt. Chắc chắn sẽ cần thêm thời gian để chứng minh thế giới đang bước vào kỷ nguyên bùng nổ AI, chứ không phải tiến gần thời điểm “bong bóng AI” vỡ. Tuy nhiên, thay vì lo ngại về nguy cơ, các doanh nghiệp và quốc gia cần nhanh chóng làm chủ công nghệ AI để giành lợi thếtrong cuộc đua phát triển những thập niên tới.
NGUYỄN HÀ
https://nhandan.vn/moi-lo-bong-bong-ai-post926679.html
